हेमाद्रि संकल्प बृहद् होने के कारण सामान्यतः प्रयोग नहीं किया जाता है किन्तु, प्रयास करना चाहिये। हेमाद्रि संकल्प का ध्यान मात्र भारत सरकार, विधायिका, न्यायपालिका, को ही नहीं अखिल विश्व को रखना चाहिये। यह मात्र सनातनी के लिये नहीं अपितु असनातनियों को भी ध्यान रखना चाहिये। इसमें भारत का विशद विवरण किया गया है और जो लोग भारत को किसी मुगल या आक्रमणकारी से जोड़कर सिद्ध करने का प्रयास करते हैं उनको इसका विशेष रूप से अध्ययन करना चाहये।
यद्यपि हेमाद्रि कृत संकल्प का सामान्य रूप से प्रयोग पाया नहीं जाता तथापि रूचि सदा उत्पन्न करता है और आकर्षक का विषय अवश्य है। यहां हेमाद्रि संकल्प प्रयोग दिया गया है जिसका अवलोकन व प्रयोग दोनों किया जा सकता है।
हेमाद्रि संकल्प
हेमाद्रिसंकल्प में यह भी ज्ञात होता है कि भारत की सीमायें कहां तक है, भारत किसका है और कब से है ? अधिकतर दूरदर्शन पर बहस करते हुये वो लोग जो जन्म से तो भारतीय होते हैं किन्तु सोच से नहीं हैं बोलते हैं भारत किसी के बाप का नहीं है। उनका उत्तर हेमाद्रि संकल्प से ज्ञात हो जाता है कि भारत किसके बाप का है। अतः हेमाद्रि संकल्प का व्यापक प्रयोग किया जाना चाहिये और बारम्बार व्याख्या करनी चाहिये जिससे उन लोगों को यह ध्यान रहे कि भारतीयता क्या है, भारत कब से है, भारत कहां-से-कहां तक है, भारत किसके बाप का है इत्यादि।
- जितने भी सनातनी हैं जो हिंदुत्व के योद्धा हैं सभी इस हेमाद्रि संकल्प को याद करें।
- जितने भी कर्मकाण्डी ब्राह्मण हैं सभी इस हेमाद्रि संकल्प को याद करें।
- जब कभी भी कोई महत्वपूर्ण कार्य हो तो हेमाद्रि संकल्प का प्रयोग करें।

हेमाद्रि संकल्प का प्रयोग मुख्यरूप से प्रायश्चित्त, स्नान आदि के लिये ही पाया जाता है।
हेमाद्रि संकल्प मंत्र
ॐ स्वस्ति श्रीमुकुंद सच्चिदानंदस्य ब्रह्मणोऽनिर्वाच्य मायाशक्तिविजृंभिता विद्यायोगात् कालकर्म स्वभावाविर्भूत महत्तत्वोदिताहंकारोद्भूत वियदादि पञ्चमहाभूतेंद्रियदेवता निर्मिते अंडकटाहे चतुर्दशलोकात्मके लीलया तन्मध्यवर्तिभगवतः श्रीनारायणस्य नाभिकमलोद्भूत सकललोकपितामहस्य ब्रह्मणः सृष्टिं कुर्वतस्तदुद्धरणाय प्रजापतिप्रार्थितस्य समस्त जगदुत्पत्तिस्थितिलय कारणस्य जगद्रक्षाशिक्षा विचक्षणस्य प्रणतपारिजातस्य अच्युतानंतवीर्यस्य श्रीमद्भगवतो महापुरुषस्य अचिंत्यापरिमितशत्क्त्या ध्येयमानस्य महाजलौघमध्ये परिभ्रममाणानामनेक कोटिब्रह्मांडानामेकतमे ऽव्यक्तमहदहंकार पृथिव्यप्तेजो वाय्वाकाशाद्यावरणैरावृते अस्मिन्महति ब्रह्मांडखंडे आधारशक्ति श्रीमदादिवाराहदंष्टाग्र विराजिते कूर्मानंत वासुकि तक्षक कुलिक कर्कोटक पद्म महापद्म शंखाद्यष्ट महानागौर्घ्रियमाणे ऐरावत पुंडरीक वामन कुमुदोंजन पुष्पदंत सार्वभौम सुप्रतीकाष्टदिग्गज प्रतिष्ठितानामतल वितल सुतल तलातल महातल रसातल पाताललोकानामुपरिभागे भूर्लोक भुवर्लोक स्वर्लोक महर्लोक जनलोक तपोलोक सत्यलोकाख्य सप्तलोकानामधोभागे चक्रवालशैल महावलयनागमध्य वर्तिनो महाकाल महाफणिराज शेषस्य सहस्रफणानां मणिमंडलमंडिते दिग्दतिशुण्डोत्तंभिते अमरावत्त्यशोकवती भोगवती सिद्धवती गान्धर्ववती कांच्यवंत्यलकावती यशोवती पुण्यपुरी प्रतिष्ठिते इंद्राग्नि यम निर्ऋति वरुण वायु कुबेरेशानेष्ट दिक्पाल प्रतिष्ठिते वरध्रुवाधर सोमपा प्रभंजनानल प्रत्यूष प्रभासाख्याष्ट वसुभिर्विराजिते हरत्र्यंबक रुद्र मृगव्याधापराजित कपालिभैरव शंभु कपर्दि वृषाकपि बटुरूपाख्यैकादश रुद्रैः संशोभिते रुद्रोपेंद्र सवितृ धातृत्वष्टर्यमेंद्रेशान भग मित्र पूषाख्य द्वादशादित्य प्रकाशिते यम नियमासन प्राणायाम प्रत्याहार धारणा ध्यान ससाध्यष्टाङ्ग निरत वसिष्ठ वालखिल्य विश्वामित्र दक्ष कात्यायन कौडिन्य गौतमाङ्गिरस पाराशर्यव्यास वाल्मिक शुक शौनक भरद्वाज सनक सनंदन सनातन सनत्कुमार नारदादि मुख्यमुनिभिः पवित्रिते लोकालोकाचल वलयिते लवणेक्षुरस सुरा सर्पि दधि क्षीरोदक युक्त सप्तार्णव परिवृते जंबू प्लक्ष शाल्मलि कुश क्रोञ्च शाक पुष्कराख्य सप्तद्वीपयुते इंद्रकांस्य ताम्रगभस्तिनाग सौम्य गंधर्व चारण भारतेति नवखंडमंडिते सुवर्णगिरि कर्णिकोपेत महासरोरुहाकार पंचाशत्कोटि योजन विस्तीर्ण भूमंडले अयोध्या मथुरा माया काशी कांच्यवंतिका द्वारावतीति सप्तपुरीप्रतिष्ठिते महामुक्तिप्रदस्थले शालग्राम शंभल नंदिग्राम त्रयविराजिते चंपकारण्य बदरिकारण्य दंडकारण्यार्बुदारण्य धर्मारण्य पद्मारण्य गुह्यारण्य जंबुकारण्य विंध्यारण्य द्राक्षारण्य नहुषारण्य काम्यकारण्य द्वैतारण्य नैमिषारण्यादीनां मध्ये सुमेरु निषधकूट शुभ्रकूट श्रीकूट हेमकूट रजतकूट चित्रकूट त्रिकूट किष्किंधश्वेताद्रिकूट हिमविंध्याचलानां हरिवर्ष किंपुरुषवर्षयोश्च दक्षिणे नवसस्रहृयोजन विस्तीर्णे भरतखंडे मलयाचल सह्याचल विंध्याचलानामुत्तरेण स्वर्णप्रस्थ चंडप्रस्थ सूक्तिकचंतक रमणक महारमणक पांचजन्य सिंहल लंकाऽशोकवत्यलकावती सिद्धवती गांधर्ववत्यादि पुण्यपुरी विराजिते नवखंडोपद्वीप मंडिते दक्षिणावस्थि रेणुकाद्वय सूकर काशी कांची कालि काल वटेश्वर कालंजर महाकालेति नवोपुरयुते द्वादशज्योतिर्लिंग गंगा गोदाक्षिप्रा यमुना सरस्वती नर्मदा तापी पयोष्णी चंद्रभागा कावेरी मंदाकिनी गोदावरी प्रवरा कृष्णा वेण्या भीमरथी तुंगभद्रा मलावहाः कृतमाला ताम्रपर्णी विशालाक्षी वंजुला चर्मण्वती वेत्रवती भोगावती विशोका कौशिकी गंडकी वासिष्ठी प्रमदा विश्वामित्री फल्गुनी चित्रकाश्यपी सरयू सर्वपापहाारिणी करतोया प्रणीता वज्रा वक्रगामिनी सुवर्णरेखा शोणा भवनाशिनी शीघ्रगा कुशावर्तिनी ब्रह्मानंदा महितनयेत्यनेक पुण्य नदीभिर्विलसिते ब्रह्मपुत्र सिंधु नदादि परम पवित्रजल विराजिते हिमवन्मेरु गोवर्धन क्रौंच चित्रकूट हेमकूट महेंद्र मलय सह्येन्द्र कीलपारियात्राद्यनेक पर्वतसमन्विते मतंग माल्य किष्किंध ऋष्यशृंगेतिमहानग समन्विते अंग वंग कालिंग काश्मीर कांबोज सौवीर सौराष्ट्र महाराष्ट्र मगध नेपाल केरलचोरल पांचाल गौड मालव मलय सिंहल द्रविड कर्नाटक ललाटक रहाटवरहाट पांड्य निषध मागध आंध्र दशाणभोज कुरु गांधार विदर्भ विदेह बाल्हीक बर्बर कैकेय कोसल विराट्शूरसेन कोंकण कैकट मत्स्य भद्र पारसीक खर्जूर यावन म्लेच्छ जालंधरेति सिद्धवत्यन्य देशविशेष भाषा भूमिपाल विचित्रिते इलावृत्त कुरुभद्राश्वकेतुमाल किंपुरुष रमणक हिरण्मयादि नववर्षाणां मध्ये भरतखंडे कोकंत हिरण्यशृङ्गा कुब्जार्बुदमणिकर्णीवट शालग्राम सूकर मथुरा गया निष्क्रमण लोहार्गल पोतस्वामि प्रभास बदरीति चतुर्दश गुह्यविलसिते जंबुद्वीपे कुरुक्षेत्रादि सम भूमध्यरेखायाः (अमुक) दिग्भागे कुलमेरोर्दक्षिण दिग्भागे विंध्यस्य (अमुक) दिग्भागे मत्स्य कूर्म वराह नृसिंह वामन परशुराम राम कृष्ण बुध कल्कीति दशावताराणां मध्ये बौद्धावतारे गंगादिसरिद्भिः पाविते एवं नव सहस्रयोजन विस्तीर्णे भारतवर्षे निखिलजन पावन परम भागवतोत्तम शौनकादि निवासिते नैमिषारण्ये आर्यावर्तांतर्गत ब्रह्मावर्तैकदेशे सूर्यान्वय भूभृत्प्रतिष्ठिते श्रीमन्नारायण नाभिकमलोद्भूत सकलजगत्स्रष्टुः परार्द्धद्वयजीविनो ब्रह्मणो द्वितीये परार्धे एकपंचाशत्तमे वर्षे प्रथममासे प्रथमपक्षे प्रथमदिवसे अह्नो द्वितीये यामे तृतीये मुहूर्ते रथंतरादि द्वात्रिंशत्कल्पानां मध्ये अष्टमे श्वेतवाराहकल्पे स्वायंभुवादि मन्वंतराणां मध्ये सप्तमे वैवस्वत मन्वंतरे कृतत्रेताद्वापरकलि संज्ञकानां चतुर्णां युगानां मध्ये वर्तमाने अष्टाविंशतितमे कलियुगे तत्प्रथमे पादे श्रीमन्नृपविकमार्कात् श्रीमन्नृपशालिवाहनाद्वा यथा संख्यागमेन चांद्र सावन सौर नाक्षत्रादि प्रकारेणागतानां प्रभवादि षष्टि संवत्सराणां मध्ये (अमुक) नाम्नि संवत्सरे उत्तर/दक्षिण गोलावलंबिनि श्रीमार्तंडमंडले (अमुक) ऋतौ (अमुक) मासे (अमुक) पक्षे (अमुक) तिथौ (अमुक) वासरे (अमुक) नक्षत्रे (अमुक) योगे (अमुक) करणे (अमुक) राशिस्थे चंद्रे (अमुक)स्थे सूर्ये (अमुक)स्थे गुरौ शेषेषु ग्रहेषु यथायथा स्थानस्थितेषु सत्सु एवं गुणविशेषण विशिष्टायां शुभ-पुण्य तिथौ (अमुक) गोत्रः (अमुक) शर्माहं मम इह जन्मनि जन्मांतरे वा बाल्य यौवन वार्द्धक्यावस्थासु वाक्पाणि पाद पायुपस्थ घ्राण रसना चक्षुः स्पर्शन श्रोत्र मनोभि चरित ज्ञाताज्ञात कामाकाम महापातकोपपातकादि संचितानां पापानां ब्रह्महनन सुरापान सुवर्णस्तेय गुरुतल्पगमन तत्संगरूप महापातकानां बुद्धिपूर्वकाणां मनोवाक्कायकृतानां बहुकालाभ्यस्तानामुपपातकानां च स्पृष्टास्पृष्ट संकलीकरण मलिनीकरणापात्रीकरण जातिभ्रंशकरणविहिताकरण कर्मलोपजनितानां रसविक्रय कन्याविक्रय हयगो विक्रय खरोष्ट्रविक्रय दासीविक्रयाजादि पशुविक्रय स्वगृहविक्रय नीलीविक्रयाक्रेयविक्रय पण्यविक्रय जलचरादिजंतुविक्रय स्थलचरादिविक्रय खेच रादिविक्रय संभूतानां निरर्थक वृक्षच्छेदन ऋणानपाकरण ब्रह्मस्वापहरण देवस्वापहरण राजस्वापहरण परद्रव्यापहरण तैलादिद्रव्याप हरण फलाहरण लोहादिहरण नानावस्तुहरण रूपाणां ब्राह्मणनिंदा गुरुनिंदा वेदनिंदा शास्त्रनिंदा परनिंदाऽभक्ष्य भक्षणाऽभोज्य भोजनाचोष्य चोषणालेह्य लेहनापेय पानास्पृश्य स्पर्शनाश्राव्य श्रवणाहिंस्य हिंसनावंद्य वंदनाचिंत्य चिंतनायाज्य याजनापूज्य पूजन रूपाणां मातृ पितृ तिरस्कार स्त्रीपुरुष प्रीतिभेदन परस्त्रीगमन विधवागमन वेश्यागमन दासीगमन चांडालादिद्दीनजातिगमन गुदगमन रजस्वलागमन पश्वादिगमन रूपाणां, कूटसाक्षित्व पैशुन्य वादमिथ्यापवाद म्लेच्छसंभाषण ब्रह्मद्वेषकरण ब्रह्मवृत्तिहरण वृत्तिच्छेदन परवृत्तिहरणरूपाणां, मित्रवंचन गुरुवंचन स्वामिवंचनासत्यभाषण गर्भपातन पथितांबूलचर्वण हीनजातिसेवन परान्नभोजन गणान्नभोजन लशुनपलांडशृंजनभक्षण तालवृक्ष फलभक्षणोच्छिष्ट मार्जारोच्छिष्ट पर्युषितान्नभक्षण रूपाणां, पंक्तिभेदकरण भ्रूणहिंसा पशुहिंसा बालहिंसाद्यनेक हिंसोद्भूतानां, शौचत्याग स्नानत्याग संध्यात्यागौपासनाग्नित्याग वैश्वदेवत्याग रूपाणां निषिद्धाचरण कुग्रामवास ब्रह्मद्रोह पितृमातृद्रोह परद्रोह परनिंदात्मस्तुति दुष्टप्रतिग्रह दुर्जनसंसर्गरूपाणां, गोयान वृषभयान महिषयान गर्दभयानोष्ट्रयानाजयान भृत्याभरण स्वग्रामत्याग गोत्रत्याग कुलत्याग दूरस्थमंत्रण विप्राशाभेदनावंदिताशीर्वाद ग्रहण पतितसंभाषण रूपाणां पतितजनपंक्तिभोजनाहः संगमवृथामनोरथादिपापानां आत्मार्थं पाककरणैकाकी मिष्टान्न भोजन बालकैः सह भोजनात्मस्त्रिया सह भोजनेत्यादि प्रकीर्ण पातकानां, एतत्कालपर्यंतं संचितानां लघुस्थूलसूक्ष्माणां च निःशेष परिहारार्थं सहस्रगोदान कुरुक्षेत्रादि सर्वतीर्थ स्नानजन्य फलप्रात्यर्थं समस्तपितृणां आत्मनश्च विश्वादि लोकप्राप्तये अधीतानामध्येष्यमाणानां चाध्यायानां, स्थापनविच्छेद क्रोशघोषण दंतविवृति दुर्वृत्तद्रुतोच्चारित वर्णानां, पूर्वसवर्णानां गलोपलंबित विवृतोच्चारितवर्णानां, श्लिष्टास्पष्ट वर्णविघट्टनादिभिः पठितानां श्रुतीनां यद्यातयामत्वं तत्परिहारार्थम् अष्टात्रिंशदनध्यायाध्ययने रथ्यासंचरतः शूद्रस्य शृण्वतोध्ययने म्लेछां त्यजादेः शृण्वतोऽध्ययने अशुचिदेशेऽध्ययने आत्मनोऽशुचित्वेऽध्ययने अक्षरस्वरानुसार पदच्छेद कंडिका व्यंजन ह्रस्वदीर्घप्लुत कंठ तालु मूर्द्धन्योष्ठय दन्त्य नासिकानुनासिक रेफ जिह्वा मूलीयोपध्मानीयोदात्तानुदात्त स्वरितादीनां च व्यत्ययेनोच्चारमाधुर्याक्षर व्यक्तिहीनत्वाद्यनेक प्रत्यवाय परिहारपूर्वकं सर्वस्य वेदस्य सवीर्यत्व संपादनद्वारा यथावत्फल प्राप्त्यर्थं श्रीपरमेश्वरप्रीत्यर्थं देवब्राह्मण सविता सूर्यनारायण सन्निधौ गंगाभागीरथ्याम् (अमुक तीर्थे/तडागे) प्रवाहाभिमुखम् ………………….. करिष्ये ॥
उपरोक्त हेमाद्रि संकल्प को शुद्धतम रखने का प्रयास किया गया है तथापि यदि किसी प्रकार की कोई त्रुटि दिखे तो टिप्पणि करके अवश्य बतायें। साथ ही यदि कोई अन्य सुझाव-परामर्श देना चाहें तो भी टिप्पणि अवश्य करें।
कर्मकांड विधि में शास्त्रोक्त प्रमाणों के साथ प्रामाणिक चर्चा की जाती है एवं कई महत्वपूर्ण विषयों की चर्चा पूर्व भी की जा चुकी है। तथापि सनातनद्रोही उचित तथ्य को जनसामान्य तक पहुंचने में अवरोध उत्पन्न करते हैं। एक बड़ा वैश्विक समूह है जो सनातन विरोध की बातों को प्रचारित करता है। गूगल भी उसी समूह का सहयोग करते पाया जा रहा है अतः जनसामान्य तक उचित बातों को जनसामान्य ही पहुंचा सकता है इसके लिये आपको भी अधिकतम लोगों से साझा करने की आवश्यकता है।